Blog

De tussenstand: hoe gaat het met de Katwijkse formatie?

Formatieperikelen Katwijk in een overzichtelijke tijdlijn

Het is alweer bijna 4 weken sinds de Gemeenteraadsverkiezingen. De tijd vliegt, maar wat is er in de tussentijd wel allemaal niet gebeurd? Kort samengevat: het nodige. Ook van waarde. We nemen jullie op reis door de afgelopen weken aan de hand van de belangrijkste gebeurtenissen rond de formatie van het Katwijkse coalitie. Klaar voor? Houd je vast.

24 maart 2022
Een belangrijke dag in de formatie, want de nieuwe verkenners worden voorgesteld aan de menigte: voormalig Rijnsburgs wethouder Floor Vletter en organisatieadviseur en vrijwilliger Ineke Ouwehand krijgen de eervolle taak van het onderzoeken naar een nieuwe coalitie. Hiervoor kregen Vletter en Ouwehand zeven vragen van de gemeentefracties, gericht op de verkiezingsuitslag, beleidsprioriteiten, potentiële coalitiepartijen en het college. Hiermee kon de zoektocht naar de nieuwe coalitie echt beginnen.

25-28 maart 2022
De verkenners houden een oriënterend gesprek met burgemeester Cornelis Visser, wat eigenlijk niet veel betekent. Op 28 maart werden de negen gekozen partijen geïnformeerd over de aanpak van de verkenners in de zoektocht naar een coalitie. De gesprekken konden beginnen.

30 maart-1 april 2022
De verkenners gaan in gesprek met alle negen partijen die bij de afgelopen verkiezingen de raad in zijn gestemd. Vletter en Ouwehand noemden de gesprekken “prettig” en verliepen volgens de kenners in een open sfeer. Wél waren er meer gesprekken nodig, aangezien er nog niet voldoende informatie was om een advies over een coalitie meer te verschaffen. Afijn, tijd voor het vuurwerk.

5-6 april 2022
De verkenners kondigen aan de tweede gespreksronde te openen, en wel direct. Enkele partijen werden uitgenodigd voor deze ronde, die op 6 april plaatsvond. Slechts drie partijen waren hierbij aanwezig, namelijk DURF, CDA en PvdA, die samen goed zijn voor 19 zetels. Een meerderheid, dus houdbaar…

En toen ging het los.

8 april 2022
Het advies van de verkenners is daar! In de ogen van de verkenners (belangrijk detail) bleek dit de ideale coalitie: DURF, CDA, PvdA… en de SGP, dat niet bij het laatste gesprek aanwezig was. Vol bombarie werd dit advies gepresenteerd op het gemeentehuis, en de verkenners lichtten toe dat dit advies tot stand is gekomen na een duidelijke voorkeur te hebben gehoord voor een coalitie met twee confessionele en twee seculiere partijen.
Er werd gerept over breed vertrouwen ondanks de onderlinge verschillen en een stabiele coalitie, maar hoe precies dit advies tot stand kwam bleef achterwege. De gesprekken werden prettig genoemd, maar vertrouwelijk. Floor Vletter zei hierbij, op een grapperige toon, dat er zelfs al documenten door de papierversnipperaar waren gegaan. Een licht ongelukkige metafoor, maar dit is nog niks bij wat er vervolgens gebeurde.

Amper 3 uur na de bekendmaking van het advies kwamen het CDA en de PvdA al naar buiten met een gezamenlijk statement. De partijen noemden het advies voorbarig en ging blijkbaar tegen gemaakte afspraken in. Zo zegt het CDA dat er is nagelaten een zorgvuldige afweging te zijn gemaakt tussen de ChristenUnie en SGP. De PvdA haalt een andere gemaakte afspraak op die op woensdagavond zou zijn gemaakt: er zou nog worden gekeken naar inhoud binnen de voorgestelde coalitie, maar daar zou geen vervolg aan zijn gegeven. Opmerkelijk, aangezien de verkenners in hun advies nog noemden dat er “breed vertrouwen over onderlinge afspraken in inhoud” was. Geen 48 uur later kwam het advies al naar buiten en zowel het CDA als de PvdA gaven op voorhand al aan er voor uit te komen niet met dit voorstel akkoord te gaan. Zo geschiedde. Een eerste drama in het formatieproces deed zich aan.

11 april 2022
Een nieuw hoofdstuk, drie dagen na het eerste advies. DURF neemt het heft in eigen handen en gaat het gesprek aan met twee nieuwe potentiële coalitiepartners: de SGP en de ChristenUnie. De PvdA noemt het “eenzijdige besluit” van DURF verbazingwekkend en betreurt hoe dit zonder inhoudelijke besprekingen of tussenstap is verlopen. Het CDA verbaast zich ook over DURF’s besluit en zet zich schrap voor een plek in de oppositie, wat weinigen zich op voorhand konden voorstellen.

DURF zal zich de komende tijd dus storten op het formatieproces met de SGP en ChristenUnie. Dit tot onvrede van enkele kiezers, die nu al spijt zeggen te hebben van hun stem op de partij. Waar Sonny Spek de zege van DURF eerder nog een collectieve stem op verandering en politieke aardverschuiving noemde, lijkt het een oude route op te gaan na dramatisch gesteggel en een razendsnel geïmplodeerd advies. Benieuwd waar dit heengaat? Wij ook.